Kwetsbaarheid, je zal het maar hebben
Ik heb een nieuwe heldin: Brene Brown. Nou ja, nieuw, ik kende haar al een tijdje, en was onder de indruk van haar TEDX toespraak. Onlangs noemde een bekende haar naam. Het was een soort nieuwe bewustwording, of misschien wel het juiste moment voor mij om echt open te staan voor haar boodschap.
Kwetsbaarheid definieert Brown als ‘onzekerheden trotseren, risico’s nemen en je emotioneel blootgeven’. Zo is liefde kwetsbaar; je geeft jezelf emotioneel volledig bloot en loopt altijd het risico dat jouw geliefde niet in je leven zal blijven. Iedereen kan zich wel iets voorstellen bij die kwetsbaarheid. Het is wat ons in het leven drijft; zonder liefde en verbondenheid vallen we ten prooi aan eenzaamheid, hetgeen leidt tot diverse psychische en andere gezondheidsproblemen.
De cultuur van nooit genoeg
Ook op het werk hebben we behoefte aan verbondenheid. Het is wat ons werk mede betekenis geeft en ons zelfvertrouwen versterkt. Zodra je het gevoel hebt dat je buitengesloten wordt of er niet toe doet, dan veroorzaakt dat emotionele stress. Brown koppelt dit aan ons gevoel van schaarste: we leven in een cultuur van ‘nooit genoeg’. We vinden onszelf vaak niet goed genoeg, niet mooi genoeg, niet slim genoeg, niet bijzonder genoeg… De een is daar gevoeliger voor dan de ander. De een gaat er ook anders mee om dan de ander. Dat zit deels in de genen, deels in wat er in je leven op je pad komt (en hoe je daarmee omgaat).
Vaak wordt kwetsbaarheid gezien als zwakte; als iemand zichtbaar onzeker is of zich niet goed kan verweren, dan lijkt dit ertoe te leiden dat deze persoon juist wordt buitengesloten. Dit komt deels voort vanuit ons biologische systeem: toon je je kwetsbaar, dan ben je een aantrekkelijke prooi en verkleinen je overlevingskansen.
Kwetsbaarheid bij een ander zien is voor velen ook ongemakkelijk: het confronteert je met iets dat er voor jou zelf niet mag zijn. Je wilt er dus ook liever niet mee dealen bij een ander.
Mijn ervaring
Persoonlijk heb ik jaren geworsteld met mijn eigen kwetsbaarheid. En nog steeds. Als kind was ik een gevoelig en verlegen meisje, dat zich op de achtergrond hield. Op de middelbare school ben ik een jaar gepest. Ik kwam van het platteland en droeg geen merkkleding. Mijn verlegenheid maakte me extra kwetsbaar. Ondanks dat ik gelukkig in staat was om van me af te bijten en het tij te keren, heb ik er nog lang last van gehad. Het heeft voor mij bekrachtigd dat ik mijn kwetsbaarheid maar beter niet kan laten zien.
Als volwassene in de werkende wereld ben ik daar ook veelvuldig in bekrachtigd. Hoewel ik inmiddels best een vlotte en sociale meid was geworden, kon ik met de brutalere ‘praatjesmakers’ niet goed meekomen. Ik werkte hard, maar was onzichtbaar. Ik had leuk werk en leuke collega’s, maar er was altijd het onbehaaglijke gevoel dat de mensen die mijn salaris bepaalden mij niet echt zagen. Dat had natuurlijk ook van alles met mijzelf te maken.
Bevrijding
De afgelopen jaren heb ik flink in de spiegel gekeken: tijdens trainingen, met een psycholoog, tijdens mijn coachopleiding en onlangs tijdens een vastenweek. Persoonlijke ontwikkeling is voor mij essentieel om verder te komen, mezelf beter te doorgronden en bewust andere keuzes te (durven) maken. Wat ik nu, na een jaar van transformatie en ondernemerschap, eindelijk leer accepteren, is mijn eigen kwetsbaarheid. Ik hoef me niet meer anders voor te doen, ik hoef het niet allemaal te weten. Ik mag iets gewoon doodeng vinden, verlegen zijn en even geen antwoorden hebben. En dat mag ik dan ook gewoon zeggen.
Dat wat ik jarenlang heb weggestopt, mag weer tevoorschijn komen. Voor mij is het schrijven van dit stuk best een overwinning. Het geeft mij een gevoel van bevrijding en kracht. Mijn kwetsbaarheid mag er zijn, in al zijn hoedanigheden. En geloof me, dat is niet zwak, daar is juist moed voor nodig.
Hoe zit dat bij jou? Mag jij van jezelf je kwetsbare kant laten zien? Hoe wordt dit ontvangen in jouw omgeving? Ik ben benieuwd naar jouw ervaringen.
Ik wens jou, mij en de wereld om ons heen veel moedige momenten van kwetsbaarheid toe. Ik geloof dat dit zal bijdragen aan een stukje meer menselijkheid. En dat is hard nodig.
Mireille Koomen is eigenaar van ReConnect Coaching & Advies en aangesloten bij The Dantefactor Company. Zij begeleidt medewerkers en teams in het voeren van een oprechte dialoog; een onderlinge verbinding die in het teken staat van openheid, transparantie, luisteren, wederzijds begrip en respect. Het is haar persoonlijke missie om onze leefomgeving te verbeteren door het stimuleren van hoogwaardig menselijk contact.